زایش بیابان و نابودی منابع طبیعی
یاری كالا: مشهد - استفاده بهینه و مطلوب از امكانات، ظرفیت ها و ثروت های طبیعی ضرورتی برای پیشرفت، تحول و رشد كشور است و بیابان زایی بعنوان عاملی در نابودی مراتع و منابع معضلی است كه باید برای مهار آن اقدام نمود.
به گزارش یاری كالا به نقل از ایرنا، بهره وری، استفاده مطلوب از امكانات، سرمایه، نیرو و منابع در تولید كالا، علم و عرضه خدمات است و در معنای دیگر می توان آن را بیشترین استفاده از كمترین امكانات در راه رسیدن به رشد و شكوفایی تعریف كرد.
گسترش بیابان از مواردی است كه در كشورهای با اقلیم خشك و نیمه خشك بیشتر دیده می گردد و نظر به مفاهیم توسعه پایدار منابع طبیعی و لزوم بهره وری صحیح از این منابع، باید برای مهار بیابانی شدن و مقابله با بیابان زایی فعالیت موثر داشت.
در 2 قرن اخیر به خصوص از چند دهه پیش بیابان اثرات مخرب و زیان بخشی به محیط زیست وارد كرده است و در اثر استفاده نادرست از منابع طبیعی، بیابان ها به سرعت گسترش یافته اند.
در كشور ایران طی سال های 1341 تا 1369 حدود چهار میلیون هكتار به وسعت بیابان ها افزوده شده است.
كارشناسان و متخصصان در تعریف بیابان قسمتی از سطح زمین را كه لم یزرع و بدون پوشش گیاهی و خشك است ملاك قرار می دهند البته نكته حائز اهمیت آن است كه نمی توان همه بیابان ها را با وجود شرایط مختلفی كه از نظر وضعیت طبیعی مانند میزان بارندگی، شدت خشكی، جنس خاك و پوشش گیاهی دارند، در یك ردیف قرار داد.
بیابان زایی عوارض نامطلوبی به همراه دارد كه همچون می توان به انهدام سرمایه ها همچون كشتزارها و مراتع، فروپاشی نظام بخشی دامداران و كشاورزان، هجوم ریزگردها، افزایش مهاجرت به نقاط شهری و افزودن به مشكلات اجتماعی و اقتصادی شهرهای بزرگ اشاره نمود.
* بیابان، نیمی از گستره خراسان رضوی
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: حدود نیمی از پهنه این استان عرصه بیابانی به حساب می آید.
علیرضا صحرایی اضافه كرد: حدود پنج میلیون و 554 هزار هكتار، معادل بیش از 49 درصد از گستره 11 میلیون و 300 هزار هكتاری این استان را عرصه های بیابانی تشكیل می دهد.
وی با اشاره به اینكه 18.4 درصد بیابان های كشور در خراسان رضوی قرار دارد، اظهار داشت: از مجموع عرصه های بیابانی این استان یك میلیون و 576 هزار هكتار عرصه هایی است كه متاثر از فرسایش بادی، مستعد تولید و تولید ریزگرد است.
صحرایی اضافه كرد: مساحت كانون های بحرانی فرسایش بادی این استان كه 13.6 درصد بیابان های این سامان را شامل می شود، معادل 768 هزار و 700 هكتار است.
*افزایش جنگل های بیابانی در خراسان رضوی
صحرایی بیان كرد: با اجرای طرح های بیابان زدایی در خراسان رضوی بیش از 500 هزار هكتار از بیابان های این استان به جنگل های بیابانی تبدیل گشته است.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی اظهار داشت: افزایش این میزان جنگل در استان، با اجرای 44 طرح بیابان زدایی در سال های اخیر، محقق شده است.
وی اضافه كرد: این طرح ها با هدف ساماندهی و مدیریت كانون های تحت تاثیر فرسایش بادی هم اكنون هم در استان خراسان رضوی در حال اجراست.
وی با اشاره به اینكه اجرای طرح های بیابان زدایی در گستره چهار برابر سطح احیا شده صورت گرفته، اضافه كرد: این بدان معناست كه در بیش از 2 هزار و 300 هزار هكتار از عرصه ها، طرحهای بیابان زدایی اجرا شده ولی573 هزار هكتار آن باقی مانده است.
* 573 هزار هكتار تاغزار
رئیس دفتر امور بیابان اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی هم با اشاره به مزیت كاشت تاغ در سطوح بیابانی و تاثیر ریشه آن در افزایش مقاومت و انسجام خاك، كاشت آن را از برنامه های اصلی طرح بیابان زدایی دانست و اضافه كرد: كشت درختچه های تاغ در زمین های خشك و بیابانی با هدف جلوگیری از توسعه و پیشروی بیابان صورت می گیرد كه باعث تثبیت خاك و جلوگیری از روان شدن شن و ماسه شده و از شكل گیری گرد و غبار در مناطق روستایی و شهری پیرامونی می كاهد.
محمدحسن آحاد با اشاره به اینكه 573 هزار هكتار از عرصه های بیابانی خراسان رضوی هم اینك زیر كشت درختچه تاغ قرار دارد، اظهار داشت: از ابتدای امسال عملیات كاشت تاغ در سطح سه هزار و 730 هكتار از بیابان های استان اجرا شده است.
وی بدون اشاره به اعتبارات این طرح ادامه داد: در صورت تحقق اعتبارات ملی و استانی تا آخر امسال هفت هزار و 270 هكتار از عرصه های بیابانی استان در مناطق سبزوار، گناباد، سرخس، بردسكن و خواف زیر كشت تاغ خواهد رفت.
وی قطع درخت تاغ توسط افراد سودجو را برای تولید زغال از تخلفات صدمه رسان به عرصه های طبیعی خراسان رضوی ذكر و بیان كرد: باید با متخلفان این حوزه بشدت برخورد شود تا شاهد وارد آمدن خسارات فراوان در این عرصه نباشیم.
*عزم دستگاه قضا بر برخورد با غارتگران طبیعت
معاون دادستان عمومی و انقلاب مشهد هم اظهار نمود: قطع درختان تاغ در مناطق مختلف استان باعث نتایج ناگوار و جبران ناپذیری می گردد و بطور قطع ادامه این روند باعث روان شدن شن ها و هجوم آن ربه سمت شهرها و مناطق مسكونی می گردد.
قاضی محمد بخشی محبی بیان كرد: با عنایت به اینكه دادستان در همه زمینه ها بعنوان مدعی العموم می تواند وارد شود، در این زمینه هم وظیفه دارد تا نظارت بر عملكرد متولیان این حوزه داشته باشد.
وی تصریح كرد: هرگونه تخلف در حوزه منابع طبیعی، تخریب طبیعت و محیط زیست در حوزه انفال، به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست و ماموران یگان حفاظت بعنوان بازوان دادستان در اراضی ملی و طبیعی، وظیفه مراقبت جدی و برخورد قاطع با متخلفان را دارند.
وی با اشاره به اینكه تداوم روند تخریب درختچه های تاغ بزودی باعث پیدایش ریزگردها در سطح شهرهای استان می شود، اظهار نمود: افزایش آلودگی در هوای تنفسی شهرهای بزرگ استان از مشكلاتی است كه هم اكنون با آن دست به گریبان هستیم ازاین رو نباید اجازه شدت و وخامت اوضاع در این زمینه را داد.
قاضی بخشی محبی تصریح كرد: قاچاق در این زمینه علاوه بر وارد آوردن خسارات مالی باعث خسارات طبیعی و جبران ناپذیر می گردد.
*15 كانون بحرانی فرسایش بادی
معاون فنی اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی هم بیان كرد: 15 كانون بحرانی فرسایش بادی استان همچون بردسكن، كاشمر، خلیل آباد، سبزوار، نیشابور، مه ولات، بجستان، رشتخوار و مشهد در استان وجود دارد.
علی اصغر طالبان فرد بیان كرد: از سال 1343 عملیات احیا و كنترل كانون های بحرانی فرسایش بادی در استان شروع شده كه از آن زمان تابحال این عملیات برای 573 هزار هكتار از گستره 768 هزار هكتاری مساحت كانون های بحرانی استان انجام شده است.
وی اضافه كرد: طبق این طرح مطالعاتی در سال 82 مساحت كانون های بحرانی فرسایشی بادی استان 756 هزار هكتار شناسایی شده كه در بازنگری این مساحت به 768 هزار هكتار رسید.
وی با اشاره به اینكه طی سال های 82 تابحال 756 هزار هكتار در قالب 15 كانون بحرانی فرسایشی بادی در استان شناسایی شده كه همچنان هم ادامه دارد، اضافه كرد: برای مهار این كانون ها هم طرح های مهمی با استفاده از مهار بیولوژیكی كه همان كاشت نهال های مناسب در منطقه برداشت رسوبات است، اجرا شده و می گردد.
وی با اشاره به اینكه سابقه عملیات بیابان زدایی و كنترل كانون های بحرانی فرسایش بادی در استان به سال 1343 و منطقه 'حارث آباد' سبزوار برمی گردد، اضافه كرد: در این منطقه با استفاده از روش های علمی و كلاسیك این كانون كاملا مهار گشت و بعد در بخشی از محور مواصلاتی گناباد - مشهد كه یك كانون بحرانی وجود داشت هم انجام شد.
وی ادامه داد: به علت وجود ریزگردها و ماسه های روان در این منطقه، تردد از این محور 110 كیلومتری یك روز به طول می انجامید چون كه وجود این ماسه ها سبب می شد خودروها به سختی تردد كنند، كه با انجام عملیات احیا برای این جاده، اكنون سالها است كه تردد در این محور آسان شده است.
7496/5132
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب