به گزارش یاری كالا به نقل از ایسنا، امروزه افزایش فعالیتهای كشاورزی و استفاده از كودهای شیمیایی و حشره كش ها، سبب ورود گروه بزرگی از آلاینده ها به اكوسیستم ها شده است. یك دسته از این آلاینده ها سموم كشاورزی هستند كه معمولاً با استفاده از فعالیت های انسانی وارد اكوسیستم های آبی شده و سبب بروز آسیب های شدید در جوامع آبزیان می شوند.
سم گلایفوزیت، یكی از پرمصرف ترین علف كش های رایج در دنیا طی سال های اخیر بوده كه می تواند علف های هرز یك ساله و چندساله مختلف را كنترل كند و البته، حلالیت آن در آب بسیار بالاست.
سموم علف كش می توانند بر ساختار كبد، آبشش و تمام آبزیان، اثر تخریبی داشته و همینطور اختلالات آنزیمی و هورمونی شدیدی را در ماهیان تولید كنند.
با توجه به این كه سموم كشاورزی به محیط های تكثیر آبزیان وارد می شوند، حیات آن ها به خطر می افتد و این امر برای حیات مصرف كنندگان این آبزیان از جمله انسان ها هم تهدید محسوب می شود.
ماهی كپور معمولی یكی از آبزیان پرارزش و اقتصادی است و به عنوان یكی از آبزیان پرمصرف جهان محسوب می شود.
در پژوهشی به همت پژوهشگران دانشگاه شهید باهنر كرمان، با آزمایش بر روی 400 قطعه ماهی كپور معمولی تاثیر سم گلایفوزیت بر این ماهی ها مورد سنجش قرار گرفته است.
در این آزمایش، محققان، ماهیان را در پنج گروه با پنج غلظت مختلف سم گلایفوزیت قرار دادند و برای مقایسه، گروهی را هم به عنوان شاهد انتخاب كرده و به آن هیچ سمی اضافه نكردند تا تاثیر عوامل دیگر را بسنجند.
نتایج نشان دادند كه با افزایش غلظت سم میزان مرگ و میر هم بالاتر می رفت. تحت تاثیر سم گلایفوزیت، در ساعات اولیه، تحرك بیشتر و در انتها آزمایش ماهیان دچار عدم تعادل، بی حالی و در نهایت تلف می شدند.
همچنین، با افزایش غلظت سم، كاهش در میزان فاكتورهای خونی مشاهده شد. میزان گلبول های سفید، گلوكز، كورتیزول و كلسترول با افزایش غلظت سم افزایش و میزان پروتئین كل كاهش نشان دادند.
از نتایج این آزمایش می توان دریافت كه سم گلایفوزیت جزو سموم مضر برای ماهی كپور معمولی است كه تاثیرات آشكاری بر رفتار و واكنش این ماهیان در محیط آلوده به سم و همینطور سیستم خونی ماهی كپور معمولی دارد.
به گفته محققان، از این رفتارها و تغییرات می توان به عنوان شاخص ارزیابی سلامت محیط ماهیان و سایر موجودات زنده بهره برد.
نتایج پژوهش فوق در فصلنامه علمی و پژوهشی «سلامت و محیط زیست» وابسته به انجمن علمی بهداشت ایران به چاپ رسیده است.